تعمیرو نگهداری تاسیسات مکانیکی-حرارتی و برودتی و برقی و آبرسانی
امروزه اکثر کسب وکارها دارای تجهیزات، ماشینآلات یا فناوریهایی هستند که داراییهای بلند مدت آنها محسوب میشوند؛ داراییهایی که شرکت ها قصد دارند طولانی مدت حفظ و درواقع بسیاری از این تجهیزات به نوعی تعمیر و نگهداری نیاز دارند تا در شکل بالایی از کارایی و عملکرد باقی بمانند. بنابراین، بسیاری از انواع تعمیر و نگهداری در کنار هم وجود دارند تا به تولیدکنندگان فرصتهایی برای بهینهسازی خطوط تولید خود ارائه دهند.
تعمیر و نگهداری تجهیزات صنعتی، یکی از حوزه های اصلی فعالیت شرکت نو اندیش تاسیسات آریا (ناتاریا) می باشد. این شرکت سالهاست وظیفه نگهداری سیستم های تهویه مطبوع، گرمایش، سرمایش، سیستم های اعلان و اطفاء حریق، سیستم های مخابراتی، برق روشنایی، برق قدرت، سیستم های کنترل مرکزی، راهبری، تدوین چک لیست و دیتا شیت دستگاه های صنعتی را در سازمان های مختلف بر عهده دارد. این شرکت با استراتژی تعمیر و نگهداری پیشگیرانه (نِت) و اجرای آن در شرکت های خاص و حساس ( شرکت ملی نفت ایران ،شرکت پتروشیمی خارک ، شرکت توسعه اماکن ورزشی کشور و شرکت آب و فاضلاب کشور) که هر یک به نوعی برند ملی و همواره حساس بوده را انجام رسانیده است و رضایتمندی سازمان ها را کسب نموده ودپارتمان تعمیرو نگهداری این شرکت با به روز رسانی اطلاعات سعی در پیشگیری از خرابی سیستم های صنعتی و صرفه جویی در زمان و هزینه های کارفرمایان دارد.
در ادامه به شرح مختصری از مفاهیم و روش های تعمیر و نگهداری می پردازیم:
خرابی ماشینآلات و تجهیزات در بسیاری از موارد میتواند منجر به توقف بخشی از فرایند تولید یا کل آن شود؛ بنابراین اهمیت نگهداری و تعمیرات دقیقا در اینجا مشخص میشود. توقف برنامهریزی نشده در تولید ، یکی از بزرگترین دلایل کاهش بهرهوری است که باعث ایجاد تاخیر، ایجاد ضرر مادی و از دست رفتن درآمد میشود. بر اساس مطالعات اخیر، توقف برنامه ریزی نشده به خاطر خرابی دستگاه ها، سالانه ۵۰ میلیارد دلار برای تولیدکنندگان صنعتی هزینه دارد
هدف اصلي از ايجاد يك سيستم صحيح تعميرات و نگهداري عبارتست از:
- جلوگيري از توسعه عيوب و نقايص
- بر طرف كردن نواقص و معايب جزئي قبل از احتياج به تعميرات كلي .
- جلوگيري از وقفه در عمليات توليد از طريق تعويض قطعات فرسوده قبل از شكستگي و از كار انداختن دستگاه
- كاهش توقف هاي توليد و جلوگيري از زيانهاي ناشي از وقفه در كار.
- صرفه جويي در نيروي انساني بعلت تقليل عمليات تعميراتي
- استفاده بهتر از كاركنان قسمت نصب و تعميرات
- كاهش تعميرات كلي و تكرار.
- كاهش در مصرف لوازم يدكي و تقليل هزينه مربوطه مجدد
- كاهش در حجم مقدار محصول نامرغوب و افزايش مرغوبيت محصولات
- ازدياد طول عمر ماشين آلات و صرفه جويي در خريد ماشينهاي جديد
- تشخيص نوع عملكرد ماشين آلات و تعيين هزينه هاي تعميراتي مربوطه به منظور تصميم گيري در مورد تهيه و انتخاب ماشينهاي جديد
- افزايش راندمان توليدي ماشين آلات و كاهش هزينه هاي توليد
خرابی تجهیزات و تعمیرات بعدی آنها میتواند بسیار پرهزینه باشد. طبق مطالعه تعمیر و نگهداری صنعتی ۲۰۲۰ Plant Engineering، برخی از علل اصلی خرابی تجهیزات شامل، قدیمی شدن تجهیزات، خرابی مکانیکی و خطای اپراتور است.
تعمیرات چیست؟
تعمیرات به اقداماتی گفته میشود که برای بازگرداندن عملکرد مناسب یک دارایی انجام میشود که آن را به شرایط کاری مطلوب باز میگرداند. سطح تعمیرات مورد نیاز به نوع خرابی تجهیزات بستگی دارد که در حالت کلی دو نوع اصلی خرابی وجود دارد:
- خرابی کامل: به خرابیهایی اشاره دارد که باعث میشود داراییها برای استفاده در دسترس نباشند و تا زمانی که کسی به آن توجه نکند، تجهیزات نمیتواند هدف خود را محقق کند.
- خرابی جزئی: در این مثال، تجهیزات با وجود شکست هنوز تا حدی کار میکند. شما هنوز هم میتوانید از تجهیزات استفاده کنید، اما یا ناامن است یا با حداقل کارایی.
اگرچه خرابی دستگاهها اجتنابناپذیر است، اکثر خرابیها قابل پیشگیری هستند. این جایی است که نگهداری و تعمیرات پیشگیرانه (نِت) میتواند به شما کمک کند تا از تعمیرات عمده و پرهزینه جلوگیری کنید. پس با هم مرور میکنیم که نگهداری به چه معنا است.
نگهداری چیست؟
مفهوم نگهداری به نگهداری تجهیزات در شرایط کاری خوب اشاره دارد. این کار برای حفظ عملکرد، کارایی و ایمنی در طول عمر دستگاه انجام میشود. تفاوت میان کار تعمیر با نگهداری این است که هدف تعمیرات ، بازیابی عملکرد است در حالی که نگهداری به دنبال حفظ عملکرد است. به عبارت سادهتر، تعمیرات پس از توقف دستگاه و برای به حداقل رساندن تلفات انجام میشود، در حالی که نگهداری برای جلوگیری از خرابی غیرمنتظره دارایی است.
انواع روشهای نگهداری و تعمیرات
روشهای مختلفی برای نگهداری و تعمیرات وجود دارد که در ادامه به برخی از مهمترین آنها اشاره میکنیم.
نگهداری و تعمیرات پیشگیرانه (نِت)
نگهداری و تعمیرات پیشگیرانه (نِت) روشی است برای جلوگیری از آسیب رساندن به تجهیزات، با تعویض دورهای قطعات بر اساس زمان استفاده و انجام تعمیرات و بازرسیهای جزئی برای اطلاع از وضعیت فعلی تجهیزات و ماشینآلات.
مثال: تمیز کردن، چک کردن، روانکاری، سفت کردن پیچ و مهره، بازرسی دورهای، بازسازیهای دورهای و کوچک
تعمیرات قابل پیش بینی
یکی دیگر از روشهای تعمیر و نگهداری است که در آن تلاش میشود تا با استفاده از ابزارهای مختلف، زمان خرابی دستگاهها را پیشبینی کرده و پیش از خرابی، از آن جلوگیری کرد.
شاید برای شما هم سوال باشد که تفاوت بین نت پیشگیرانه و نت پیشگویانه چیست؟ باید گفت در نت پیشگیرانه فارغ از بررسی وضعیت فعلی تجهیزات ، آنها را براساس پارامترهای مختلف هر چند وقت یکبار بررسی میکنند. برای مثال یک دستگاه تولیدی براساس توصیه شرکت سازنده ، بعد از ۳۰۰ ساعت کار باید مورد بررسی قرار گیرد و موارد در چک لیست ثبت می گردد. اما در نت پیشگویانه ، براساس عملکرد فعلی آن دستگاه، اقداماتی انجام میشود.
مثال: سرعتسنج، اندازهگیری چرخش دماسنج، اندازهگیری دمای آمپرمتر، اندازهگیری آمپر
نگهداری و تعمیرات اصلاحی
تعمیر و نگهداری اصلاحی دستهای از وظایف نگهداری است که برای اصلاح و تعمیر سیستمها و تجهیزات معیوب انجام میشود. هدف از تعمیر و نگهداری اصلاحی ، بازیابی سیستمهایی است که خراب شدهاند. با این حال، تعمیر و نگهداری اصلاحی دارای تفاوت فاحش با تعمیرات اضطراری است که در آن نیاز فوری به تعمیرات وجود دارد.
نگهداری و تعمیرات خرابی
نگهداری و تعمیر خرابی ، تعمیر و نگهداری است که روی قطعه تجهیزاتی که خراب شده، انجام میشود. در واقع روشی است که در آن بازرسی و تعویض قطعات انجام نمیشود، بلکه در این روش تجهیزات آسیب دیده را رها کرده و سپس آن را تعمیر یا تعویض میکنیم.